کورسییەکەی سەرۆک

......

 ئەگەرچی سەرۆك بە کەمی قسەی دەکرد. بەڵام کاتێک قسەی ‏دەکرد، خۆی لێ دەبووە سەرکردەیەکی دانا. ئیدی قسەکانی هەمووی ئامۆژگاریی و باسی کاڵفامیی ‏دەوروبەرەکەی بوو. زۆرجار داوای لە هاوەڵەکەی دەکرد قسەکانی بنووسێتەوە، چونکە پێیوابوو قسەکانی زۆر بەنرخن ودەبێت لە داهاتوودا لە کتێبێکدا چاپ بکرێن. بۆ خۆیشی کتێبێکی بچووکی بەرگ تێگیراوی لە بەرباخەڵدا پێ بوو، کە کەس نەیدەزانی ناونیشانی کتێبەکە چییە.

پەروەردە و سیستم

لە میسۆلۆجیای یۆنانیدا بوونەوەرگەلێك هەن ناویان سینتورە(hippo centaur) کە نیوەی لەشیان ئەسپە و مل و سەریشیان مرۆڤە. ئەمانە بوونەوەرگەلی جەنگاوەر و ئازا و ئازادن و غەریزین لە دوورگەیەك دەژین. بەڵام بەهۆی شەڕ وشۆڕ و سەرچڵی زۆریانەوە و بەتایبەت لەگەڵ مرۆڤی شارستانییدا لەناو دەچن.

وەرگەڕان بەرەو راست

(ریفراندۆم وەک نموونە )

" تۆ لەگەڵ ریفراندۆمیت یان نا؟" ئەمە ئەو پرسیارە داخراو و تەڵەئاسایەیە کە یارانی ریفراندۆم ( بە راست و چەپیانەوە) لە نە یارەکانیانی دەکەن. تا کو ئەگەر لەگەڵیان نەبوون، یەکسەر لیستی تۆمەتەکانی بخەنە بەردەم ( دژایەتیکردنی خواستەکانی میللەتی کورد، جاش، خائین، خۆفرۆش، پیاوی مالیکی، شۆڤێنی و ئینتیهازی و هتد). ئەوەی جێگەی سەرنجە لەم تۆمەت دابەشکردنانەدا ، ئەدەبیات و دەستەواژەکان ئەوەندە لەیەک دەچن کە ناتوانیت جیاوازیی لە نێوان دەربڕینی پارتییەک و کۆمۆنیستێک(ی لایەنگری پرۆژەکەی پارتی) دا بکەیت. تا ئەو ئەندازەیەی کە دەگەنە بنبەست پەنا دەبەنە بەر شکاندنی کەسایەتی بەرامبەرەکانیان و هەموویان دەبنەوە بە ئەبو چوچە .

گرێکوێرە

لەگەڵ یەکەمین نمەبارانی ئەم پاییزەدا، سەرنجی ئەو تۆزە رەنگ کاکاوییە دەدەیت، کە لە زەوییەکەوە هەڵدەستێت. شادییەكی تایبەت، رووخساری خەڵکەکەی داگرتووە. شادبوونەوە بە باران و دڵنیابوونەوە لەوەی، کە سرووشت هێشتا لە دڵنەرمیی خۆی نەکەوتووە. ژنان و پیاوان و منداڵان، لە ناو کۆڵانەکەدا بە زەردەخەنەوە لەگەڵ یەك دەدوێن. چەند مناڵێك دەست بۆ بارانەکە بەرز دەکەنەوە. منداڵێک، دەستی بە دەستی دایکییەوەیە و ئەویش قسەی بۆ دەکات " رەنگە ئێستا باسی بارانی بۆ بکات". حەز دەکەیت دابەزیت و بۆنی یەکەم باران بکەیت. ئەو بۆنەی، یەکەمجار دایکت پێی ئاشنا کردیت. ئێستاکەيش، کە ئەو بۆنە بە لووتدا دێت، دایکت وەبیر دێتەوە و وا هەست دەکەیت، بۆنی دایکت دەکەیت. ئۆئۆمبیلەکە هێواش دەکەیتەوە، تا لە کەناری شەقامەکە رایگریت. لە پڕ پەشیمان دەبیتەوە و دانابەزیت " دابەزە ساڵی یەکجار ئەم بۆنە دەکەیت . کێ دەڵێت پێدا رادەگەیت، تا ساڵێکی تر ئەم بۆنە بکەیت!!".. هەناسەیەك هەڵدەکێشیت، پێ  دەنێیت بە سکرێتەری بەنزینەکەدا و لە کۆڵانەکە دەردەچیت.

نۆکەریکردن لە دوو فۆرمی جیاوازدا

ئەگەرچی ئەفلاتون لە کۆمارەکەیدا شاعیران دەکاتە دەرەوە لەبەر ئەوەی دەبنە هۆی دەبنە هۆی دەرچوونی ئایدیا لەسەر رێگەی هەقیقەت و ملی پێ کەچ دەکەن بۆ ئیغرائاتی وێنا شێواوەکان.

شکستی بایکۆت یا شکستی مۆدیلێك لە ناڕەزایەتی

"ئێوە وەکو شۆڕشگێڕ، ئاوات بۆ باوك/سەرگەورەیەکی تر دەخوازن، دەی بە مەرامی خۆتان دەگەن" 

ژاك لاکان بۆ خۆپیشاندەرانی شۆڕشی خوێندکارانی ٦٨

پاش نزیکەی دووساڵ لە شەپۆلێك لە ناڕەزایەتيی مووچەخۆران و مامۆستایانی ئەم دەڤەرەی پێی دەگوترێت زۆنی سەوز، دژ بە سیاسەتە نیولیبراڵییەکانی دەستەی فەرمانڕەوا لە هەرێمی کوردستان؛ سەرەنجام مامۆستایانی ناڕازی جاڕی کۆتایی بایکۆتیان دا. بێگومان شکست و کۆتاییهاتنی بایکۆت کاریگەری لەسەر باری دەروونی و مەعنەویی زۆرێك دادەنێت و دووچاری بێئومێدی و تێکشکانیان دەکات، وەك چۆن فاکتەرێکیش دەبێت بۆ زۆر کەسی دیکە بۆ بەخۆداچوونەوە و بیرکردنەوە لە گرتنەبەری شێواز و فۆرمی دیکە لە ناڕەزایەتی.

قەشە و شەیتان

وەرگێڕان لە عەرەبییەوە 

"ساڵی ١٨٤٩ فیودۆر دۆستۆیفسکی لەسەر دیواری زیندانەکەی ئەم چیرۆکەی دەربارەی قەشە و شەیتان نووسیوە"

وێنە لە رۆماندا.. وێنە لە سینەما

له‌ دوو سه‌ده‌ی رابردوودا رۆمان به‌سه‌ر هه‌موو ژانره‌كانی دیكه‌ی ئه‌ده‌بدا هه‌ژمووندار بوو. كاتێك سینه‌ما سه‌ریهه‌ڵدا، ئه‌ویش بێبه‌ش نه‌بوو له‌و هه‌ژموونه‌ی رۆمان، سینه‌ماش به‌پێی خۆی كاریگه‌ری له‌سه‌ر رۆمان دانا به‌ تایبه‌ت له‌ مۆنتاژدا. بۆیه‌ ده‌بینین رۆمان ‌و سینه‌ما چه‌ندین توخمی هاوبه‌ش كۆی كردوونه‌ته‌وه‌، وه‌كو گێڕانه‌وه‌، وێنه‌، رووداو، كات‌ و شوێن، جگه‌ له‌ فه‌زا‌ و ئه‌تمۆسفێری ناوه‌وه‌ی هه‌ریه‌كه‌ له‌و دووانه‌، بۆ نموونه‌ هه‌ندێكجار بینینی كارێكی سینه‌مایی وه‌ك خوێندنه‌وه‌ی داستانێك وایه‌‌ و به‌ پێچه‌وانه‌یشه‌وه‌ فه‌زای ناوه‌وه‌ی هه‌ندێك كاری ئه‌ده‌بی هێنده‌ پڕ وێنه‌‌ و جووڵه‌یه‌ كه‌ له‌ شاكارێكی سینه‌مایی ده‌چێت. كه‌وایه‌ ده‌كرێت بڵێین ئه‌م دوو شێوازه‌ی ده‌ربڕین هه‌م له‌یه‌ك ده‌چن‌ و هه‌م جیاوازیشن، هۆكاری سه‌ره‌كی ئه‌م موفاره‌قه‌یه‌ش وێنه‌یه‌.
له‌ هه‌شتاكاندا كه‌ خوێندنه‌وه‌ی چیرۆكێك یا رۆمانێك سه‌رسامی ده‌كردم، له‌ دڵه‌وه‌ خۆزگه‌م ده‌خواست ئه‌و كاره‌ ئه‌ده‌بییه‌ بكرێته‌ فیلم. هه‌ڵبه‌ته‌ ئه‌و ده‌مه‌ باسێك له‌ سینه‌ما‌ و فیلمی كوردی له‌ ئارادا نه‌بوو، ئه‌و زانیاریانه‌ش كه‌ له‌سه‌ر سینه‌ما هه‌مبوون ته‌نها له‌ ڕٍێگه‌ی سه‌یركردنی فیلم‌ و چوونه‌ سینه‌ما‌ و كه‌ڵكه‌ڵه‌ی هه‌واڵی سینه‌ماكارانه‌وه‌ به‌ده‌ستم هێنابوون، بۆیه‌ ئه‌و كاته‌ زۆر بۆم روون نه‌بوو كه‌ چ شتێك وا ده‌كات حه‌زبكه‌م كارێكی ئه‌ده‌بی جیا له‌ كارێكی دیكه‌ به‌ فیلم ببینم.

حەسەن حسین دەربارەی دۆخی ئێستای خەڵکی کوردستان و هەڵسەنگاندنی نارەزایەتی...

بەدحاڵیبوون یا خۆ لە گێلیدان لە شانۆیی هەموو دزەکان دزنین

 رەنگە باشترین دەربڕین بۆ سەرنجدانی یەکەم لە ناوی شانۆییەکە، ئەو قسە باوەی ناو خەڵک بێت کە دەڵێت دزە بچووکەکان لە زینداندان و دزە گەورەکانیش لە دەسەڵاتدان؛ لەبەر ئەوەی ناوی شانۆییەکە هێندە سادە و دروشمئاسایە کە وەرگر کاتێك بەر ئەم ناونیشانە دەکەوێت یەکسەر وای بە خەیاڵدا دێت، شانۆییەکە باس لە دوو جۆر دز دەکات دزی ئاسایی و بچووک( بە مانای بچووکیی کارەکتەرە کۆمەڵایەتییەکەی نا بەڵکو بە مانای قەبارەی دزیکردنەکە) و دزی نائاسایی و گەورە، کە دەکرێت بە هاوکێشەی هاوڵاتیی دز – فەرمانڕەوای دز گوزارشتی لێ بکەین. ئەمەش یەکەمین ئاستەکەی وەرگرتنە کە ناتالی ئینیك لە (سۆسیۆلۆجیای هونەر)دا بە وەرگرتنی ئینتیباعی ناوی دەبات.